براساس قانون اصل 44 هیچ شرکت سهامی عام نمی‌تواند بیش از 10 درصد و هیچ سهامدار خاص یا حقیقی نمی‌تواند بیش از 5 درصد سهام بانک‌ها را(به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم) در اختیار داشته باشد.به گزارش همشهری، بانک مرکزی برای پنجمین بار به بانک‌های خصوصی اخطار داد که سقف تملک سهام سهامداران عمده خود را رعایت کنند، در غیر این صورت اجازه افزایش سرمایه به آنها داده نخواهد شد. بانک مرکزی در بخشنامه‌ای که در این زمینه منتشر کرد، تاکید کرد: هر یک از سهامداران عمده بانک‌ها که میزان مالکیت آن به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم فراتر از سقف‌های مقرر باشد، اجازه شرکت در افزایش سرمایه را نخواهند داشت.
این بخشنامه شامل 8 بانک خصوصی حاضر در بورس تهران (بانک تجارت، ملت، صادرات، پارسیان، کارآفرین، اقتصاد نوین، سینا و پست بانک) هم می‌شود. در میان آنها بانک‌هایی حضور دارند که شرکت‌های سهامی عام حتی تا سقف 40 درصد از سهامشان را در اختیار دارند مانند بانک پارسیان که گروه ایران خودرو به همراه شرکت‌های زیرمجموعه‌اش سهامدار 40 درصد از بانک پارسیان است یا بانک‌هایی مانند سینا و اقتصاد نوین که بخش زیادی از سهامشان در اختیار بنیاد مستضعفان و شرکت سرمایه‌گذاری ساختمان و گروه توسعه صنایع بهشهر است. همچنین از میان بانک‌های حاضر در بورس تهران بانک کارآفرین بیش از 10 درصد از سهامش در اختیار یک کارآفرین بخش صنعت در قالب یک شخص حقیقی است.
در همین رابطه امیرحمزه مالمیر رئیس اداره نظارت بر ناشران بورس درگفت‌وگو با همشهری درباره سقف تملک سهام بانک‌ها گفت: براساس ماده 5 قانون اصل 44 هیچ شرکت سهامی عام نمی‌تواند بیش از 10 درصد و هیچ سهامدار خاص یا حقیقی نمی‌تواند بیش از 5 درصد سهام بانک‌ها را(به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم) در اختیار داشته باشد. اما در گذشته شرکت‌ها و گروه‌هایی وجود داشته‌اند که با دریافت مجوز از بانک مرکزی بیش از سقف تعیین شده سهام بانک‌ها را خریداری کرده‌اند؛ بنابراین بانک مرکزی باید مشخص کند که آیا بخشنامه جدید شامل حال سهامداران قدیم خواهد شد یا خیر و آیا سهامدارانی که در گذشته با دریافت مجوز، بیش از 10 درصد سهام خریداری کرده‌اند باید سهام خود را تا سقف 10 درصد کاهش دهند؟ وی افزود:
تاکنون بانک مرکزی در باره این بخشنامه، نامه‌ای به سازمان بورس ارسال نکرده است اما این بخشنامه با در نظر گرفتن قوانین اصل 44 نیاز به توضیح بیشتری دارد تا تکلیف سهامداران بانک‌ها روشن شود. مالمیر گفت: همچنین براساس قانون اصل44 اگر معامله جدیدی روی سهام یک بانک انجام شود که میزان سهام یکی از سهامداران قبلی بانک از حد مجاز افزایش پیدا کند، بلافاصله از سوی سازمان باطل می‌شود و این معامله اثری نخواهد داشت. وی در پاسخ به این پرسش که در حال حاضر بانک‌هایی در بورس حضور دارند که بیش از 10 درصد سهامشان در اختیار سهامداران دیگر است و تکلیف این بانک‌ها چه می‌شود؟ گفت: این موضوع نیاز به شفاف‌سازی بیشتر از سوی بانک مرکزی دارد.
مالمیر همچنین در مورد سهامدارانی که در حال حاضر در قالب یک گروه بیش از 10درصد سهام یک بانک را خریداری کرده‌اند مانند ایران‌خودرو که 40 درصد سهام بانک پارسیان را در اختیار دارد، گفت: در قانون اصل 44 صراحتا اعلام‌شده است که هیچ سهامداری به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم نمی‌تواند بیش از 10 درصد سهام را خریداری کند؛ بنابراین تکلیف این سهامداران نیز باید با شفاف‌سازی بیشتر از سوی بانک مرکزی روشن شود. وی افزود: البته کنترل خرید مستقیم و غیرمستقیم از سوی سهامداران کار دشوار و زمان‌بری است که به 2 تا 3 سال وقت نیاز دارد؛ چراکه حتی برخی از سهامداران به‌صورت وکالتی سهام یک بانک را خریداری می‌کنند که قدری کار را دشوار کرده اما سازمان بورس قادر است میزان تملک سهامداران بانک‌ها را کنترل کند تا به سقف مجاز برسند.
